Od Straży Obywatelskich do Policji. Służby porządkowe na ziemiach polskich w XX wieku

Publikacja stanowi zbiór 14 artykułów obejmujących problematykę historii służb policyjnych na ziemiach polskich od początku pierwszej wojny światowej do czasów współczesnych. Prace ułożone są w porządku chronologicznym. Większość prac dotyczy powstania i działalności lokalnych formacji policyjnych w różnych regionach kraju, zwłaszcza w okresie odbudowywania państwowości polskiej w czasie pierwszej wojny światowej i po jej zakończeniu. Są to prace: Polskie formacje porządkowe na Lubelszczyźnie w latach pierwszej wojny światowej (Z. Siemak), Milicja Miejska miasta stołecznego Warszawy (G. Gryz), Geneza i organizacja Policji Państwowej w Wielkopolsce i na Pomorzu w latach 1919–1922 (J. Kutta), Straże obywatelskie na Śląsku Cieszyńskim w latach 1918–1922 (B. Kayzer), Organizacja bezpieczeństwa publicznego w Częstochowie w latach 1918–1919 (J. Foltyński), Policja Państwowa na Tarnopolszczyźnie w latach 1921–1939 (R. Litwiński). Odrębną grupę stanowią teksty poświęcone wybranym aspektom działalności Policji Państwowej: Od misji dworcowych do policji kobiecej (P. Gołdyn), Doszkalanie funkcjonariuszy Policji Państwowej w jednostkach wykonawczych (1919–1928) (A. Pepłoński, S. Kozdrowski), Z dziejów udziału Policji Państwowej w pracach Międzynarodowej Komisji Policji Kryminalnej w latach 1923–1939 (zarys problematyki) (B. Sprengel), Zadania organów administracji ogólnej w II Rzeczypospolitej w zakresie bezpieczeństwa publicznego na przykładzie województwa pomorskiego (J. Pawłowski). Dwa materiały poświęcone są policji niemieckiej: Gdańska policja kryminalna w świetle statystyk. Przyczynek do dziejów policji Wolnego Miasta Gdańska (P. Semków), Policja niemiecka na Kujawach wschodnich w latach 1939–1945 (B. Ziółkowski). Okresu Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej dotyczy artykuł P. Majera pt. Trzy projekty — próby wprowadzenia Milicji Obywatelskiej na grunt prawa stanowionego w okresie wrzesień 1944–kwiecień 1945. Analizy pierwszych piętnastu lat historii Policji dokonał A. Misiuk w artykule pt. Policja 1990–2005. Większość prezentowanych w tomie artykułów dotyczy spraw dotychczas pomijanych w polskiej literaturze przedmiotu, bądź przedstawia je znacznie szerzej, albo też w nowym ujęciu. Dzięki temu publikacja poszerza dotychczasową wiedzę o dziejach i roli służb policyjnych w najnowszej historii Polski.